Sáng 6.7, Chủ tịch UBND TP Huỳnh Đức Thơ chủ trì cuộc họp bàn về vấn đề giải quyết ô nhiễm tại khu vực âu thuyền Thọ Quang. Đây là khu vực bị ô nhiễm nghiêm trọng nhiều năm nay của Đà Nẵng, dù được họp bàn nhiều nhưng chưa giải quyết được dứt điểm.

Xây dựng bảng giá dịch vụ, quy định tại âu thuyền

Theo báo cáo của Ban quản lý Âu thuyền Cảng Thọ Quang, nguyên nhân gây nên tình trạng màu nước đen bẩn và hôi thối trong thời gian qua tại khu vực Âu thuyền là do ở khu vực xung quanh có 23 cơ sở sản xuất, chế biến thủy sản, 11 cơ sở đóng, sửa chữa tàu thuyền và 8 cống thải ra biển. Trong khi hệ thống xử lí nước thải và thu gom rác thải chưa đáp ứng được yêu cầu,

Bên cạnh đó, do người dân còn xả rác ra âu thuyền nên tình hình ô nhiễm tại đây ngày càng trở nên nghiêm trọng. Qua thống kê, khảo sát, lượng rác thải phát sinh trong quá trình buôn bán, sinh hoạt của người dân trung bình 75m3/ tháng.

Khối lượng lớn rác thải do các tàu cá vứt trực tiếp xuống mặt nước hàng ngày, chưa được thu gom. Khi có gió sẽ tấp vào bờ hoặc chìm xuống đáy tạo nên bùn lưu cữu lâu ngày gây mùi hôi nồng nặc.

Tại khu vực bờ Tây Âu thuyền, các cơ sở đóng, sửa chữa tàu bè trong quá trình hoạt động thải ra rất nhiều rác thải sinh hoạt: hà, dăm gỗ, xốp, dẻ lau, sơn,.. . Một số doanh nghiệp lại cố tình không kí hợp đồng thu gom rác với công ty vệ sinh môi trường, tự ý xả rác thải ra khu vực xung quanh.

Sau mỗi đợt mưa lũ, ban quản lý phải tiến hành thu gom 2 – 3 ngày mới hoàn thành. Từ năm 2015 đến nay, việc thu gom rác thải thuộc trách nhiệm của công ty Môi trường đô thị Đà Nẵng, tuy nhiên công tác này không mang lại nhiều hiệu quả do ý thức tự giác của các chủ tàu thuyền còn kém. Hầu hết các tàu cá chưa có nhà vệ sinh, thường phóng uế bừa bãi xuống cảng. Địa bàn âu thuyền rộng, tàu thuyền hoạt động ban đêm khó kiểm soát. Trong khi, từ trước đến nay, BQL không tổ chức thu tiền dịch vụ thu gom rác thải đối với các tàu cá neo đậu do việc triển khai ngoài sông nước khó khăn, nhiều tàu cá trốn tránh.

Một yếu tố gây đau đầu các nhà quản lý bởi nó là nguyên nhân chính gây nên mùi hôi nồng nặc của khu vực âu thuyền nhưng lại khó xử lý là vấn đề nước thải. Hiện nay, ở khu vực âu thuyền đã vận hành 2 trạm xử lý nước thải nhưng chưa có cơ chế kiểm soát chất lượng nước sau khi xử lý. Việc nạo vét bùn lưu cữu chưa được xử lý thường xuyên. Các mức hình phạt đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm vẫn còn nhẹ, bỏ sót.

Sau khi nghe báo cáo và đi thực tế tình hình, Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ chỉ đạo: “BQL cảng cá cần xây dựng bảng giá dịch vụ. Toàn bộ mọi hoạt động trên cảng đều phải thu phí. Số tàu vào cảng có thể tính giá theo lượt, giờ đậu để trang trải cho cảng cá. Lực lượng biên phòng và BQL cảng cá cần lập nội quy cảng cá, yêu cầu chủ tàu chấp hành. Đồng thời gắn camera độ phân giải cao để quan sát người dân, chủ tàu nào xả rác, xả thải sai quy định lập tức xử phạt. Vi phạm nhiều lần thì không cho vào cảng nữa. Chúng ta không làm theo kiểu bao cấp nữa, phải thu phí để xây dựng cảng cá thì mới phát triển văn minh được”.

Trên cơ sở đó, BQL đề xuất bố trí thêm nhân lực để thu gom rác trên âu thuyền và trên mặt nước, tăng cường thùng rác dọc đường nội bộ, cầu cảng, các khu chợ. Tổ chức nạo vét bùn lưu cữu ít nhất 2 lần một tháng và xây thêm 2 nhà vệ sinh (tổng cộng 12 phòng) phục vụ ngư dân.

Giải quyết rốt ráo, không cong lưng dọn dẹp nữa!

Về tình trạng nhà máy chế biến thủy sản xả lén nước thải chưa qua xử lý. Đại diện Sở Tài nguyên và môi trường TP. Đà Nẵng thừa nhận, tình trạng này vẫn đang diễn ra phức tạp, rất khó xử lý. Mặc dù cơ quan chức năng giám sát 24/24 các cống xả đổ ra biển. Tuy nhiên, một số nhà máy đục ống cống, thông ống xả nước thải với ống xả nước mưa để xả lén ra môi trường, thủ đoạn của họ là nhân những ngày mưa để xả nước thải chưa qua xử lý.

Từ đầu năm đến nay, cơ quan chức năng đã phát hiện hơn 20 trường hợp xả lén ra môi trường.  Ông Mai Mã, Giám đốc Công ty Thoát nước và xử lý nước thải TP.Đà Nẵng cho biết: “Việc nhận định công ty có xả lén nước thải ra môi trường hay không rất dễ. Chỉ cần nhìn màu nước, hay có lẫn đầu tôm, đầu cá là chứng tỏ nước chưa qua xử lý. Tuy nhiên, đễ phát hiện nhà máy nào xả thải ra thì cán bộ phải chui ống cống tìm vào tận nguồn mới phát hiện được. Bởi bất cứ lúc nào khi chúng tôi chỉ vừa mở nắp hố ga là nhà máy lập tức ngừng xả. Họ có thủ đoạn khiến cơ quan chức năng rất khó xử lý”.

Ông Thơ nhận định: “Qua sự việc trên, việc thanh tra xử lý rõ ràng chưa đủ “đô”. Con số 20 lần phát hiện sai phạm thực tế phải 70, 80 lần. Tôi yêu cầu Sở TNMT phối hợp với công an, BQL cảng cá cần gấp rút tiến hành kiểm tra đường ống xả thải của các nhà máy thủy sản. Nếu phát hiện có đường ống đục đẽo, thông đường ống xả với đường ống nước mưa cần xử phạt thật nặng. Buộc các nhà máy phải lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải. Đồng thời phải làm hố ga nước thải, nước mưa rộng ra, đặt ngoài nhà máy để tiện giám sát”.

Câu chuyện âu thuyền Thọ Quang ô nhiễm trầm trọng đã xảy ra nhiều năm. Nguyên nhân, theo như Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ đã nói, cách làm của mình là cong lưng dọn dẹp. Không làm tận gốc rễ vì sợ khó, sợ gặp chống đối. Nếu không thế thì mình phải đi dọn suốt đời.

 Kết thúc cuộc họp, ông Thơ ra tối hậu thư: “Sau cuộc họp này, chúng ta phải làm rốt ráo. Tôi nói lần này là lần cuối. Ba tháng nữa mà tôi xuống lại là không hôi nữa nghe!”.